Raspberry Pi Rehberi 21: Temel Linux Terminal Komutları

Raspberry Pi ile çalışırken komut satırı (terminal) kullanımını bilmek çok önemlidir. İster uzaktan SSH ile bağlanıyor olun, ister direkt cihaz başında olun, bu temel komutlar sayesinde Raspberry Pi’nizi çok daha verimli bir şekilde kullanabilirsiniz. Bu yazıda, yeni başlayanlar için en temel 20 Linux komutunu ve ne işe yaradıklarını açıklıyorum.

1. pwd

Bulunduğun dizini gösterir.

pwd

2. ls

Klasördeki dosya ve dizinleri listeler.

ls
ls -l    # Detaylı liste
ls -a    # Gizli dosyaları da göster

3. cd

Dizinler arasında geçiş yapmanı sağlar.

cd /home/pi
cd ..      # Bir üst dizine çık
cd ~       # Ana dizine git

4. mkdir

Yeni klasör oluşturur.

mkdir yeni_klasor

5. rmdir

Boş klasör siler.

rmdir eski_klasor

6. rm

Dosya veya klasör siler. Dikkatli kullanılmalıdır.

rm dosya.txt
rm -r klasor_adi   # Klasörü içindekilerle birlikte sil

7. cp

Dosya veya klasör kopyalar.

cp kaynak.txt hedef.txt
cp -r klasor1/ klasor2/  # Klasörü kopyala

8. mv

Dosya taşıma ya da yeniden adlandırma.

mv eski_ad.txt yeni_ad.txt
mv dosya.txt /hedef/klasor/

9. touch

Yeni boş bir dosya oluşturur.

touch deneme.txt

10. nano

Basit bir terminal metin düzenleyicisi açar.

nano dosya.txt

11. cat

Bir dosyanın içeriğini görüntüler.

cat dosya.txt

12. clear

Terminal ekranını temizler.

clear

13. sudo

Yetkili (root) olarak komut çalıştırmanı sağlar.

sudo apt update

14. apt

Paket yöneticisidir. Yazılım kurar, kaldırır, günceller.

sudo apt update
sudo apt upgrade
sudo apt install htop

15. reboot

Sistemi yeniden başlatır.

sudo reboot

16. shutdown

Raspberry Pi’yi kapatır.

sudo shutdown now

17. df -h

Disk kullanımını gösterir.

df -h

18. free -h

RAM kullanımını gösterir.

free -h

19. top

Sistemde çalışan işlemleri gösterir. Gerçek zamanlı.

top

20. whoami

Hangi kullanıcıyla giriş yaptığını gösterir.

whoami

Sonuç

Yukarıdaki komutlar sayesinde Raspberry Pi üzerinde rahatlıkla gezinebilir, dosyalarla çalışabilir ve sistem hakkında bilgi alabilirsin. Komut satırı göz korkutucu gibi görünse de zamanla ne kadar pratik ve güçlü olduğunu fark edeceksin.

Bir sonraki yazıda, Raspberry Pi’ye uzaktan nasıl SSH ile bağlanıldığını anlatacağım. Takipte kal!